Psychische hulp

Opgroeien gaat met vallen en opstaan. Voor ieder kind spelen emoties en ontwikkeling een grote rol, maar wat als je kind doof of slechthorend is? De communicatie verloopt anders, wat invloed kan hebben op sociale interacties, zelfvertrouwen en emotionele verwerking. Dit kan soms uitdagingen met zich meebrengen, waarbij psychische hulp waardevol kan zijn. Goede psychische hulp houdt niet alleen rekening met emoties, maar ook met de impact van een gehoorbeperking.
Niet alle hulpverleners hebben die kennis. Daarom zijn er gespecialiseerde instellingen die zorg bieden aan dove en slechthorende kinderen, jongeren en hun omgeving.
Psychische hulp voor dove en slechthorende kinderen
Gespecialiseerde hulpverlening: waarom is het nodig?
Voor gezinnen met een doof of slechthorend kind is gespecialiseerde hulp belangrijk. Er zijn instanties waar hulpverleners niet alleen kennis hebben van psychische zorg, maar ook begrijpen welke uitdagingen doofheid en slechthorendheid met zich meebrengen. Dit is essentieel voor passende ondersteuning.
Onze inzet voor betere zorg
Dovenhulpverlening bestaat nog niet zo lang. Pas rond 1985 werd duidelijk dat reguliere hulp vaak niet aansloot bij de behoeften van doven en slechthorenden. Het boek En niemand heeft geluisterd, geschreven door W. Frenay, bracht dit probleem onder de aandacht. Sindsdien zetten de FODOK en Dovenschap zich in voor goede en toegankelijke hulpverlening.
Wat kun je als ouder doen?
Praten over gevoelens: hoe maak je het makkelijker?
Horende kinderen leren vaak vanzelf over emoties door wat ze om zich heen horen. Dove en slechthorende kinderen missen die gesprekken, waardoor extra aandacht nodig is. Bespreek gevoelens regelmatig, zowel in gebarentaal als in gesproken taal. Hoe vaker je dit doet, hoe makkelijker het wordt.
Geef het goede voorbeeld
Praat over je eigen emoties, zowel positief als negatief. Dit helpt je kind begrijpen dat gevoelens bespreekbaar zijn. Kijk ook of school aandacht besteedt aan sociale en emotionele ontwikkeling. Binnen het speciaal onderwijs zijn hier programma’s voor, zoals het PAD-leerplan, CIDS, Ajongh en FF luisteren.
Laat je niet afschepen
Maak je je zorgen? Blijf doorvragen en laat je niet afwimpelen met opmerkingen als “dat hoort erbij”. Jouw gevoel telt.

Speciale hulpverlening
Waarom gespecialiseerde hulp?
Goede communicatie is cruciaal voor een juiste diagnose en behandeling. Veel hulpverleners kunnen echter niet goed communiceren met dove en slechthorende mensen. Gebarentaal is vaak noodzakelijk, maar een tolk kan alleen de letterlijke woorden vertalen, niet de nuances in toon, aarzeling of woordkeuze. Daarom is het belangrijk dat hulpverleners zelf kennis hebben van Nederlandse Gebarentaal en andere communicatievormen.
Meer dan alleen taal
Gespecialiseerde hulpverleners begrijpen niet alleen de taal, maar ook de impact van slechthorendheid en doofheid. Ze weten dat dove en slechthorende mensen visueel zijn ingesteld en informatie anders verwerken. Daarnaast kennen ze de dovencultuur en de manier waarop daarin tegen bepaalde zaken wordt aangekeken.
Risico bij onvoldoende kennis
Hulpverleners zonder kennis van slechthorendheid en doofheid zien problemen soms als een onvermijdelijk gevolg van de hoorbeperking. Hierdoor wordt de juiste hulp niet geboden en kunnen problemen blijven bestaan of zelfs verergeren.
“Sinds we gebarentaal gebruiken, begrijpen Tim en ik elkaar beter dan ooit. Het heeft onze band zoveel sterker gemaakt.”
Marieke | moeder van Tim (8 jaar, doof geboren)
Psychische problemen bij dove en slechthorende mensen
Waarom doven vaker psychische klachten hebben
Dove en slechthorende mensen ervaren vaker psychische problemen dan horenden. Dit komt niet alleen door hun hoorbeperking, maar ook door uitdagingen in communicatie en acceptatie. Het gevoel niet altijd mee te kunnen doen of tekort te schieten, kan psychische klachten versterken.
Onzichtbare problemen
Veel doven en slechthorenden zoeken geen hulp, vaak omdat ze niet weten dat gespecialiseerde zorg bestaat of hun klachten niet herkennen. Terwijl horenden via media continu informatie krijgen over mentale gezondheid, missen doven en slechthorenden deze signalen vaak.
Gedrag of emotie: wat zie je als ouder of hulpverlener?
Hulpverleners zien vaker kinderen met gedragsproblemen dan met emotionele problemen, terwijl die laatste net zo vaak voorkomen. Gedragsproblemen zijn zichtbaar en storend, terwijl emotionele problemen zoals angst of somberheid minder snel worden opgemerkt, zeker bij kinderen die weinig aansluiting vinden met leeftijdsgenoten.
Hoe kunnen onderwijs en zorg beter samenwerken?
Leerkrachten en begeleiders spelen een cruciale rol in het welzijn van dove en slechthorende kinderen. Meer bewustwording over psychische problemen helpt om signalen op tijd te herkennen. Samenwerking met gespecialiseerde hulpverleners maakt het makkelijker om problemen vroegtijdig te signaleren en aan te pakken. Zo krijgt elk kind de ondersteuning die het nodig heeft om zich goed te ontwikkelen.
Psychische hulp voor doven en slechthorenden
Specialistische hulp
Voor slechthorende en dove mensen met psychische problemen is het belangrijk om hulp te krijgen van professionals die niet alleen kennis hebben van psychische zorg, maar ook begrijpen wat doofheid en slechthorendheid betekenen. Zij kennen de verschillende communicatiemogelijkheden en houden hier rekening mee in hun begeleiding.
Samen werken aan betere zorg
In de jaren 80 hebben de FODOK en professionals zich ingezet om gespecialiseerde hulpverlening voor doven en slechthorenden op te zetten. Inmiddels zijn er instellingen die hulp bieden aan kinderen, jongeren en volwassenen, evenals hun omgeving. Wij blijven ons ervoor inzetten dat deze zorg toegankelijk en passend blijft.
Meer weten?
Op www.ggzds.nl en in de Keuzehulp Zorg vind je meer informatie. Neem contact op met ons of met de FOSS als je vragen hebt of ondersteuning zoekt.
Psychische hulp: waar kun je terecht?
Dove en slechthorende mensen met psychische problemen hebben hulp nodig van professionals die écht begrijpen wat slechthorendheid of doofheid betekent. Zij moeten kennis hebben van verschillende communicatiemogelijkheden én ervaring in de psychische zorg.
De huidige voorzieningen zijn ontstaan door inzet van onder andere de FODOK en FOSS, in samenwerking met professionals. Deze instellingen bieden hulp aan kinderen, jongeren en volwassenen, evenals hun omgeving.
Wil je weten waar je terecht kunt? Kijk op de gezamenlijke website van de ggz voor doven en slechthorenden: www.ggzds.nl of gebruik de Keuzehulp Zorg. Je kunt ook contact opnemen met ons of FOSS.